Contact: Herman Dekker
Terug naar INDEX
Laatste wijzigingen bij: UBB AJQ AJT TAE AJE AIR (NCM), TBV ADA HRL APB PBC TEB APY JAC AES AXA EHE JUH AEU AG-VBH HJ-VDM FUB
Voor nadere informatie over dit (en de HJ-VDM) project van het R.S.L. waarvoor zelfs een BvL werd aangevraagd wil
ik u graag verwijzen naar de betreffende pagina's in Nederlandse Luchtvaartgeschiedenis:
"De Nederlandse kenmerken AG-VBH en HJ-VDM"
Voor nadere informatie over dit (en de AG-VBH) project van het R.S.L. wil ik u graag verwijzen naar de betreffende pagina's
in Nederlandse Luchtvaartgeschiedenis: "De Nederlandse kenmerken AG-VBH en HJ-VDM".
PH-AAA
Bücker Bü
181B Bestmann
331365
382
15.12.1945 A.M.
Noordenbos, Enschede/*Twenthe.
25.02.1947 J. Hulsbergen,
Enschede/*Twenthe.
16.06.1947 A.J.
van Campenhout, Oud-Gastel/*Ypenburg.
28.08.1948 A.M.
Hecht,
01.10.1949
Inschrijving doorgehaald, opgenomen in Derde Register.
PH-AAA/3
De herkomst van dit
toestel is vermeldenswaard.
Dit toestel werd in
1945 door de geallieerden op Warendorff(D) aan de Nederlandse stoottroepen
overgedragen.
Daarna vloog het 78.20 uur
in de Nederlandse ‘luchtmacht’ met een oranje driehoek op de staart en met de
naam "Ploon".
Na een ongeval werd het
beschadigde toestel op Twente overgedragen aan A.M. Noordenbosch en die liet
het bij Fokker repareren.
Het hier genoemde constructienummer staat niet op het BvI, maar stond volgens archiefstukken op een plaatje dat aan één der
vleugels werd aangetroffen. Het is dus per se geen constructienummer, hoewel dat door 'citeerders' elders wel als zodanig
wordt gepresenteerd..
Er is destijds slechts één Bestmann op Twente geweest en dat het toestel een samenbouw van meerdere exemplaren was,
zoals steeds weer wordt gemeld, is goed mogelijk maar dan was dat al vóór die tijd gebeurd.
Waarschijnlijk bij de reparatie door Fokker. Zie ook de documenten op de fotopagina!
NB.
Korps Stoottroepen had ook de beschikking over een Gotha 150, daarover
is mij verder niets bekend. Dit toestel is spoorloos in de geschiedenis verdwenen.
(PH-ABB)
"Nooit gebruikt, thans bestemd voor laboratoriumvliegtuig van RSL"
Dit kenmerk was vrijwel
zeker bestemd voor de Fokker F.II c/n 1500 van de RSL.
Deze instantie had het toestel al gekocht in 1920 (datum koopcontract was 31 december), en het werd tenslotte ingeschreven als
PH-RSL in 1931. Helaas
is van de reservering van PH-ABB geen datum bekend. Zie voor meer informatie
(H-NRSL) en PH-RSL.
(PH-ABC)
de Havilland D.H.60G Gipsy
Moth
5040
31.07.1933
Bewijs van Inschrijving aangevraagd door NV A. Batschari's Sigarettenfabriek te
Den Haag.
Niet opgenomen.
PH-AJI
PH-ABV
Fokker
F.III
1663
1
H-NABV
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
03.12.1930
Inschrijving doorgehaald.
(VH-UQF). Afgeschreven Salamaua, 18.3.1931.
PH-ABX
Fokker
C.II
1
2
H-NABX
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
00.00.1932
Verkoop naar Groot Brittannië ging niet door.
KLM vroeg toen om een BvL voor export waarop het toestel geschikt
werd verklaard voor twee passagiers!
30.04.1933
Bewijs van Inschrijving verlopen.
06.10.1933 NV
Internationale Cinema Reclame Onderneming, Den Haag/*Waalhaven.
2 PH-ABX
02.10.1933 NV Internationale Cinema Reclame Onderneming, Den Haag/*Waalhaven.
"BvI weer geldig verklaard", geldig tot 2.10.1936.
In oktober 1934 zou het toestel naar de M.H.D.-filmstudio gebracht worden om als windmachine bij de opnamen
van de film "Op hoop van zegen" dienst te gaan doen.
Voorafgaand daaraan heeft het een dag en nacht in de (plens)regen gestaan en tot overmaat van ramp viel het
daarna bij het transport van 1½ meter hoogte op de grond.
Hierna zijn er nog wel plannen geweest om het weer luchtwaardig te maken, maar dat is toch niet meer gebeurd.
Het heeft niet meer gevlogen.
06.10.1936 Inschrijving doorgehaald.
Zie ook commentaar bij
PH-JAC.
(PH-ACG)
Schneider laagdekker
=
In een brief d.d. 30.6.1939 noemt de secretaris van de Commissie voor Keuring van Luchtvaartmateriaal de PH-TCG -abusievelijk-
consequent PH-ACG.
PH-ACJ
Fokker
F.VII
4839
3
H-NACJ
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
00.08.1936
Overgedragen aan KNVvL, 's-Gravenhage, ten behoeve van een te stichten
luchtvaartmuseum.
Deze overdracht is niet op het BvI vermeld.
15.10.1936
Inschrijving doorgehaald.
Heeft gevlogen met
AVRO-vlaggen onder de vleugels en romp geschilderd.
Opgeslagen te Schiphol
en daar vernield op 10.5.1940.
PH-ACR
Fokker
F.VII
4845
6
H-NACR, RR-21, H-NFOKKER, (H-NACR)
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
12.05.1931
Inschrijving doorgehaald. Het vliegtuig werd zonder motor verkocht.
VH-UQF. Buiten gebruik gesteld 5.10.1937, daarna gesloopt.
PH-ACT
Fokker
F.VIIa
4901
4
H-NACT
28.02.1929 Koninklijke
Luchtvaartmaatschappij voor
10.05.1940
Vernield Schiphol.
24.06.1940
Inschrijving doorgehaald.
(PH-ADA) Van der Heiden eigenbouw 1932
Henk van der Heiden uit Almelo bouwde dit toestel zonder enig toezicht van de Luchtvaartdienst. Het kenmerk PH-ADA was dan ook
volstrekt onofficieel en ook nooit aangevraagd. Ada zou de naam van de moeder van een der bouwers zijn.
Verder dan taxiproeven, waarbij wél een paar sprongetjes van enige centimeters werden
gemaakt, is het nooit gekomen. In de Vragenrubriek (No.66) heb ik hierover meer informatie en twee foto's geplaatst.
(PH-ADA)
Fokker F.VIIb-3m
=
00.00.1937 Ch.
Jacobs.
Dit trof ik aan in een
contemporain spottersboekje, zeer waarschijnlijk een vergissing voor
(PH-APA).
(PH-ADD) Van
dit kenmerk is in het verleden regelmatig ten onrechte beweerd dat het gereserveerd
geweest zou zijn voor
een Koolhoven F.K.33.
Zie hiervoor echter het
commentaar bij H-NADD in het eerste register.
5
H-NADL
28.02.1929 Maatschappij tot het vervaardigen van vliegtuigen
"Pander", 's-Gravenhage/*Waalhaven.
13.05.1929 K.A.
van Beek, Melissant/*Waalhaven.
20.01.1932
Willem van Graft, Enschede/*Twente.
00.00.1933
Overgedragen aan G.F. Roeloffzen te Enschede. Niet op BvI.
26.02.1935
Inschrijving doorgehaald.
Al in september 1932 was de heer Roeloffzen eigenaar, toen werd het toestel ook al niet
meer op het veld gestald,
maar bij de fabriek
opgeslagen. Het werd daarna nog
enkele malen, zonder motor, voor PR-doeleinden gebruikt.
In 1936 waren er wel weer plannen om het toestel, met een nieuwe Saroléa-motor, weer luchtwaardig te maken maar
dat is niet doorgegaan.
Volgens Duitse opgaven werd het toestel in beslag genomen door Feldluftpark
Holland.
Eind 1941 was er nog geen beslissing genomen of het toestel al dan niet door Zerlegebetrieb Utrecht van bruikbare
onderdelen zou worden ontdaan om daarna verschroot te
worden.
Vermoedelijk is dit wel gebeurd.
Ondanks beweringen elders kreeg de eigenaar van de bezetters een keurige schadevergoeding.
Dit bedrag was, op verzoek van de Duitse bezetters, door de NV NLS vastgesteld op basis van de leeftijd en
het aantal vlieguren van het toestel. Voor de PH-ADL was dat Dfl. 5000,-.
Het totaal der schadevergoedingen ( Dfl. 89.296,-
voor 26 in beslag genomen privévliegtuigen) werd op
22.4.1943 aan de KNVvL betaald en die keerde daarna de vastgestelde bedragen aan de eigenaren uit.
(PH-ADM) Fokker C.Ve =
Bij de Zwitserse luchtmacht vloog vanaf 1927 een C.Ve met kenmerk 822.
Hiervan beweren Zwitserse bronnen dat hij naar Thun overgevlogen werd met dit kenmerk.
Dat kenmerk is natuurlijk nooit uitgereikt want tot 1929 was het Nederlandse nationaliteitskenmerk nog H-N.
Het betrof dan ook de H-NADM, c/n 4937. Zie daar.
PH-ADN
Fokker
F.VIIa
4984
8
H-NADN
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
01.05.1936
Inschrijving doorgehaald.
G-AEHE, PH-EHE
PH-ADO
Fokker F.VIIa
4983
7
H-NADO
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
04.04.1936
Inschrijving doorgehaald.
OO-ADO. Vernield Knokke, 10.5.1940.
PH-ADR
Fokker
F.VIIa
4990
64
H-NADR, H-NADP
07.06.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
14.12.1931
Kenmerk gewijzigd.
PH-OTO, PH-ALY, OY-DEV, FE-2
PH-ADV
Pander EC
22/I
10
H-NADV
28.02.1929 NV
Nationale Luchtvaartschool,
30.04.1930
Ongeval Waalhaven.
13.05.1930
Inschrijving doorgehaald. "Vliegtuig geheel vernield en wordt niet weer
opgebouwd"
PH-ADW
Pander EC
23/I
11
H-NADW
28.02.1929 NV
Nationale Luchtvaartschool,
23.03.1933
Ongeval Waalhaven.
23.03.1933 Inschrijving doorgehaald.
NB. Het toestel had als 'bijnaam 'Dikke Willem.
PH-ADX
Fokker
(KLM)
F.VIIa
1
9
H-NADX
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
01.05.1936
Inschrijving doorgehaald.
G-AEHF, (PH-EHF), (SE-AGF), SE-AGH. Gesloopt, 1940.
PH-ADZ
Fokker
(KLM)
F.VIIa
2
12
H-NADZ
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
16.08.1938
Bewijs van Inschrijving verlopen.
16.09.1938
Inschrijving doorgehaald. Ter beschikking gesteld aan Luchtvaartterrein
Noord-Nederland te Eelde.
Dáár is het toestel in 1940 verbrand.
H-NADZ (i.c. PH-ADZ) was de weer opgebouwde H-NADJ (romp en vleugel) en als fabrieksnummer van dit toestel
werd door de RSL nog consequent 4952 genoemd! Niet geheel onlogisch trouwens.
PH-AEB
Fokker
(KLM)
F.VIIa
3
13
H-NAEB
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor
10.05.1940
Vernield Schiphol.
24.06.1940
Inschrijving doorgehaald.
14
H-NAED
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage /*Schiphol.
16.12.1937 Naam:
"Duif"
10.03.1938
Inschrijving doorgehaald.
PJ-AED, YV-AFO. Maart 1939 verkocht naar
Ingeschreven als
F.VIII-2m.
Vaak wordt nog beweerd dat PJ-AED omgeregistreerd werd tot PJ-AID. Deze fout werd de wereld ingeholpen door een vergissing
van L.F. Bouman in zijn "K.L.M.'s Caribbean Decade 1934-1944" waarin hij spreekt over de PJ-AID "Duif" (in 1937!).
Een begrijpelijke vergissing, al zijn andere toestellen waren geregistreerd in het PJ-AI*-blok. Maar niettemin een vergissing.
Daaruit heeft iemand eens de verkeerde conclusie getrokken, en die fout blijft, als gevolg van onze bloeiende 'citeerpraktijk', tot op de
dag van vandaag rondzingen. In Nazorg13 besteed ik ruime aandacht aan dit misverstand.
KLM's jaarverslag over 1939 zegt "De Fokker F.8 Duif (PJ-AED) werd in de maand Maart verkocht aan de Venezolaanse Regeering".
Als kenmerk in
Venezuela noemt een Nederlandse bron ook YV-AED maar ik weet
niet waar dat op gebaseerd is en in
is daarvan geen bevestiging gevonden.
In voorjaar 2001 zijn de teruggevonden resten van het toestel
naar
het Aviodrome.
PH-AEF
Fokker
F.VIII
5043
15
H-NAEF
28.02.1929 Koninklijke
Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
28.11.1936
Inschrijving doorgehaald.
G-AEPT. Buiten gebruik gesteld Gatwick, mei 1938. Daarna gesloopt.
Ingeschreven als
F.VIII-2m.
PH-AEG
Fokker
F.VIII
5044
16
H-NAEG
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
18.10.1934
Inschrijving doorgehaald.
SE-AEB, Tp.10/916. Gesloopt, 1944.
PH-AEH
Fokker
F.VIII
5045
17
H-NAEH
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
Door al deze veranderingen werd het type gewijzigd in F.VIIIa.
09.11.1936
Inschrijving doorgehaald.
PH-OTO, 951
Ingeschreven als F.VIII-2m.
Op 6.5.1936 vroeg KLM ontheffing van het exportverbod naar Italië. Ala Littoria had een bod van ƒ 50.000,- gedaan op drie F.VIIB's
PH-AEZ, PH-AFS en PH-AGR, en een bod van ƒ 105.000,- voor de F.VIII PH-AEH en de F.XX PH-AIZ.
De ontheffing werd geweigerd.
NB. Zie de documenten die ik hierover bij de PH-AIZ op de fotopagina heb geplaatst.
PH-AEI
Fokker
F.VIII
5046
18
H-NAEI
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
28.11.1936
Inschrijving doorgehaald.
G-AEPU,
Ingeschreven als
F.VIII-2m.
PH-AEJ
Pander EC
24/I
20
H-NAEJ
28.02.1929
NV Nationale Luchtvaartschool,
19.07.1930 BvI
verlengd tot 19.7.1933.
21.07.1932 Beschadigd Schiphol.
29.03.1933
Inschrijving doorgehaald. "Vliegtuig omgebouwd tot EK 80 en
ingeschreven als PH-AJB"
PH-AJB
De opmerking op het BvI over de ombouw tot EK heeft ongetwijfeld het verhaal de
wereld in geholpen dat het toestel eerst nog
als PH-AEK ingeschreven zou zijn geweest zoals nog steeds in diverse bronnen beweerd wordt.
NB. In de documenten bij PH-AJB op de fotopagine's is duidelijk zichtbaar dat de overgang van PH-AEJ naar PH-AJB zonder
'tussenkomst' van dit verzinsel gebeurd is.
(PH-AEK)
Pander EC
24/I
Zie opmerking bij
PH-AEJ.
PH-AEN
Fokker
F.VIIb-3m
5095
21
H-NAEN
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
21.11.1931
Inschrijving doorgehaald.
"Het vliegtuig wordt voor een jaar verhuurd aan de Fransche Mij Air
Orient (ca.1-1-1931). Verkocht aan Air Orient"
F-ALSA, CS-AAM
PH-AEO
Fokker F.VIIb-3m
5096
22
(P-HAEO), H-NAEO
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
07.06.1931
Ongeval Sandoway(XY).
18.06.1931
Inschrijving doorgehaald.
"Het vliegtuig wordt voor een jaar verhuurd aan de Fransche Mij Air
Orient (ca. 1-1-31). Vliegtuig verongelukt op
7.6.1931 te Sandoway (Air Orient)"
Bij Air Orient zou het
toestel als F-ALSG gaan vliegen.
PH-AEP
Fokker
F.VIIb-3m
5097
25
(P-HAEP), PH-AEP/1
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
13.09.1929
Inschrijving doorgehaald. "Vliegtuig ca. 12.9.29 verkocht aan Belgische
Mij SABCA”
OO-AID. Afgeschreven 1930.
Zie commentaar bij
PH-AEP/1.
PH-AEQ
Pander DF
1
20
68
H-NAEQ
28.06.1929 A.G.
van Tol, 's-Gravenhage/*Waalhaven.
01.09.1930
Bewijs van Inschrijving verlopen.
00.02.1931
Inschrijving doorgehaald.
68
PH-AEQ
14.04.1931 A.G.
van Tol, 's-Gravenhage/*Waalhaven.
00.00.1934
Ongeval
Bij een foto in Beeldbank Stadsarchief Amsterdam (D10067003375) wordt datum 14.4.1934 genoemd.
Het zal u niet verbazen dat ik grote twijfels bij deze
datum heb.
14.04.1934
Bewijs van Inschrijving verlopen.
28.09.1934
Inschrijving doorgehaald. "BvI verloopen"
"(had reeds een bvi tot 1 sept.'30 vóór 28.2.29; toen geen bvi
toegezonden omdat het bvl niet geldig was).
Ontheffing voor het dragen van het kenmerk"
BvI 68 vermeldt als
constructienummer 1. Mogelijk omdat dit de eerste van het type DF 1 was.
PH-AER
Koolhoven
F.K.41
4101
19
H-NAER
28.02.1929 L.
van Gigch,
16.07.1931 G.J.
Hoekstra van der Does,
16.11.1936 Vroeg Handelsonderneming "Avion" inschrijving van dit toestel met kenmerk PH-ANC aan.
18.11.1936 Wees de RLD de aanvrager erop dat het toestel nog ingeschreven was als PH-AER en dat de C in het
inschrijvingskenmerk niet toegestaan was i.v.m. verwarring met andere lettertekens.
16.07.1937
Bewijs van Inschrijving verlopen.
05.08.1937
Inschrijving doorgehaald.
BvI 19 en een intern document vermelden als
constructienummer 1.
287
PH-AER
06.08.1937 NV
Anchelon's Automobiel Mij,
00.00.1939 Verkocht
aan de Ambachtsschool te
Wegens niet voldoen van de stallingsgelden werd het toestel buiten het terrein
in de open lucht geplaatst zonder dat de
eigenaar daarvan op de hoogte werd gesteld.
In die periode is de toestand zodanig verslechterd dat reparatie niet
meer
mogelijk was.
Er restte slechts sloop.
30.01.1940 Inschrijving doorgehaald.
NB. Hoewel elders het constructienummer als 41.01 wordt gegeven, beschouw ik dat als een naoorlogs verzinsel.
In de contemporaine documenten komt het niet voor. En daarmee bedoel ik de documenten van NV Koolhoven zélf, de Luchtvaartdienst,
de RSL, de brieven/rapporten van deze diensten onderling en ook de particuliere eigenaren gebruikten uitsluitend 4101.
Van bovenstaande opsomming heb ik op de pagina."De vliegtuigen van Frits Koolhoven" talrijke scans geplaatst.
28
(H-NAES)
08.11.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
07.09.1936 Ch.E.
Jacobs,
18.02.1937
Inschrijving doorgehaald.
"Geen nieuw bvi bij overschrijving. Vliegtuig in Frankrijk
ingeschreven. BvI niet teruggezonden. Houder overleden"
De geschiedenis na de doorhaling is nogal vaag. Eerst ging nog het gerucht dat het naar West-Indië gebracht zou worden.
Op 15.2.1937 schreef de heer Jacobs aan de Luchtvaartdienst dat hij het toestel in Frankrijk had doen inschrijven.
Maar eind 1937
deelde de heer Jacobs nog mee dat de plannen veranderd waren en dat
PH-AES weer uit
zou worden naar
Ook over dit toestel ging lang slechts het gerucht dat het tenslotte in Spanje
is terechtgekomen.
Hiervoor is inmiddels een bewijs gevonden door Sergey Abrosov die in zijn boek
"In Spanish Sky" een foto publiceerde van het
toestel (als PH-AES) met de Russische I-16 piloot Ivan Buryak ernaast.
PH-AET
Fokker (KLM)
F.VIIa
4
27
PH-AET/1
28.02.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
04.05.1936
Inschrijving doorgehaald.
"Toestel overgeschreven op naam van RSL op 4.5.1936, zie bvi no.194"
PH-RSL, PH-NLL
23
H-NAEU
28.02.1929 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
15.10.1933
Bewijs van Inschrijving verlopen.
28.09.1934
Inschrijving doorgehaald. "BvI waarschijnlijk bij brand verloren
geraakt"
NB. Inmiddels heeft "G-1reaper" (vanwaar toch die rare schuilnaamgewoonte.?) op de site Nederlandse Luchtvaart beweerd
dat dit het toestel is dat terechtkwam bij theehuis Soesterdal met de nepregistratie "600".
Hoewel deze "600" een andere motor/uitlaatsysteem, een ander onderstel, en bovendien een d-vleugel vs. de e-vleugel van
de PH-AEU heeft, zijn dit nog wel mogelijke en verklaarbare verschillen.
Een mogelijke verklaring is de volgende: de PH-AEU is ooit gecrasht, mogelijk in Griekenland, en de restanten zijn waarschijnlijk
door Fokker teruggehaald, met van vervangende delen weer 'toonbaar' gemaakt en aan Theehuis Soesterdal geschonken.
Van die crash bestaat alleen fotografisch bewijs, verder heb ik er geen informatie over.
Let op, dit laatste is een theorie! Dus niet als waarheid citeren!
Maar een definitief bewijs zal toch uit archiefstukken moeten blijken.
Mijn oorspronkelijke commentaar dat hierbij stond zal ik, om toekomstige misverstanden voor te zijn, hieronder handhaven.
"Er wordt -waarschijnlijk ten onrechte- beweerd dat dit toestel naar Nederlands-Indië ging als FC-416. PH-AEV
Pander EC 60
25/II
24
PH-AEV/1
28.02.1929
M. Vlaming, Yerseke/*
24.03.1930 H.
Hindriks,
09.06.1931
Ongeval Eelde.
10.06.1931
Inschrijving doorgehaald.
PH-AEW
Fokker F.XIV-3m
5107
29
(PH-AEW)/1
30.04.1931 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
30.04.1934
Bewijs van Inschrijving verlopen.
"Watersnip"
28.09.1934
Inschrijving doorgehaald.
Het toestel werd opgenomen
in de expositie bij theehuis "Soesterdal" en is daar in mei 1940
verbrand.
Zie ook opmerkingen bij
(PH-AEW)/1.
PH-AEX
Pander EC 11
26/II
26
PH-AEX/1, (H-NAET)
28.02.1929 NV
T.M. Houbaer & Co's Sigaren en Cigarillosfabriek,
Ongedat.
NV SOPLA Exploitatie Mij,
26.10.1929 NV
Nationale Luchtvaartschool,
27.04.1934
Ongeval Soesterberg.
07.06.1934
Inschrijving doorgehaald.
"Ten aanzien van dit vliegtuig is ontheffing verleend van art.6, eerste
lid, RTL".
Dit betrof het dragen van de merknaam SOPLA.
De restanten van de PH-AEX kwamen later terecht in de expositie bij Theehuis Soesterdal..
Zie ook opmerkingen bij
(PH-AEX)/1 en (H-NAET).
PH-AEZ
Fokker
F.VIIb-3m
5122
30
(H-NAEZ)/1
14.05.1929
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol
"Zwaluw"
15.07.1936
Beschadigd door storm, Haamstede.
07.08.1936 Inschrijving doorgehaald. Gesloopt.
De restanten, of delen
daarvan, zouden aan Air
Op 6.5.1936 vroeg KLM ontheffing van het exportverbod naar Italië. Ala Littoria had een bod van ƒ 50.000,- gedaan op drie F.VIIb's
PH-AEZ, PH-AFS en PH-AGR, en een bod van ƒ 105.000,- voor de F.VIII PH-AEH en de F.XX PH-AIZ.
De ontheffing werd geweigerd.
NB. Zie de documenten die ik hierover bij de PH-AIZ op de fotopagina heb geplaatst.
(PH-AFA)
t/m (PH-AFZ) i.c. (H-NAFA) t/m (H-NAFZ)
Deze hele series kenmerken waren gereserveerd voor naar Nederlands-Indië te
exporteren toestellen. Het feitelijke gebruik is beperkt
gebleven tot een vijftal kenmerken waarvan vier in het Eerste Register.
PH-AFE
Fokker F.VIIb-3m
5123
31
(PH-AFE)/1
05.03.1929
Koninklijke Nederlandsch-Indische Luchtvaart Maatschappij, 's-Gravenhage.
Vast station niet ingevuld.
05.03.1932
Bewijs van Inschrijving verlopen.
Ongedat.
Inschrijving doorgehaald.
PK-AFE (per 1.7.1929). Afgeschreven Tabanan, 16.8.1932.
In een brief d.d. 8 juli 1931 van de Luchtvaartafdeling te Andir wordt de sterkte van de F.VIIb-vleugels besproken i.v.m. inbouw
van Wasp Jupiter motoren. Bij de opsomming van de betreffende vliegtuigen wordt voor PK-AFE constructienummer 5073 genoemd.
Dit moet een vergissing zijn, 5073 was een C.VE die naar de Zweedse luchtmacht ging.
PH-AFF
Fokker
F.VIIa
5226
32
(PH-AFF)/1
11.06.1930 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
16.07.1930
Inschrijving doorgehaald. "Vliegtuig verkocht aan Soc. des
Transp. Aériens Rapides (STAR)"
F-AJUB
Het is vermoedelijk dit
toestel dat tijdens de Spaanse burgeroorlog door de Nationalisten gevlogen werd
als "Carlanco".
PH-AFG
Fokker F.VIIa
5227
33
(PH-AFG)/1
19.06.1930 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
16.07.1930
Inschrijving doorgehaald. "Vliegtuig verkocht aan Soc. des Transp.
Aériens Rapides (STAR)"
F-AJUC
NB. Ondanks stellige beweringen elders dat de PK-AFG (c/n 5189) van de KNILM eerder kenmerk PH-AFG gedragen zou hebben, wil ik dat hier even stellig
naar het rijk der fabelen verwijzen. Dit is
weer een van de vele fabels die 'iedereen' voor waar aanneemt en van
elkaar overschrijft!
PH-AFH
Fokker F.VIIa
5228
34
(PH-AFH)/1
19.06.1930 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
16.07.1930
Inschrijving doorgehaald. "Vliegtuig verkocht aan Soc. des Transp.
Aériens Rapides (STAR)"
F-AJUD
PH-AFI
Carley Jumbo
1
Gebouwd door Maatschappij tot vervaardigen van Werktuigen en Spoorwegmateriaal
"Werkspoor", Zuilen.
35
(PH-AFI)/1
20.11.1930
Koninklijke Luchtvaart Mij, 's-Gravenhage/*Schiphol.
02.02.1940
Inschrijving doorgehaald.
10.05.1940
Vernield bij het bombardement van Schiphol.
Het toestel vloog als vrachtvliegtuig met opschrift "Freightservice", kreeg daardoor de bijnaam 'Vreetservies'.
De toewijzing van de kenmerken PH-AFI, J, R, S, U en V aan de Fokkernummers 5247, 5262, 5263, 5284 en 5285
verliep nogal verwarrend. Ik heb de betreffende documenten op de illustratiepagina bij PH-AFU gezet.
PH-AFJ
Pander EF 85
30
36
18.07.1930 NV
Nationale Luchtvaartschool,
23.03.1931
Ongeval Waalhaven.
24.03.1931
Inschrijving doorgehaald. "Op die datum vernield bij ongeval Waalhaven"
De toewijzing van de kenmerken PH-AFI, J, R, S, U en V aan de Fokkernummers 5247, 5262, 5263, 5284 en 5285
verliep nogal verwarrend. Ik heb de betreffende documenten op de illustratiepagina bij PH-AFU gezet. PH-AFK
Fokker F.IX
5241
37
18.11.1930 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
03.02.1931 Koninklijke
Luchtvaart Maatschappij voor
04.08.1931
Ongeval Waalhaven.
21.09.1931
Inschrijving doorgehaald.
"Bestemd voor KLM, wordt geëxposeerd op de tentoonstelling te Parijs,
dáár BvL uitgereikt
aan Fokker". "Ongeval op Waalhaven op 9.8.1931, wordt niet opgebouwd".
De hierin genoemde ongevalsdatum is niet correct.
Ingeschreven als
F.IX-3m
PH-AFL
Fokker
F.XII
5242
38
23.12.1930
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"Leeuwerik"
06.04.1935
Ongeval Brilon(D).
08.04.1935
Inschrijving doorgehaald.
Hoewel dat elders stellig wordt
beweerd, is het toestel niet op naam van Fokker ingeschreven geweest.
PH-AFM
Pander EG 100
33
39
23.08.1930 C.
in't Veen,
12.08.1932 NV
Nationale Luchtvaartschool,
02.08.1938 NV
Nationale Luchtvaartschool,
10.05.1940
Vernield bij bombardement Waalhaven.
04.06.1940
Inschrijving doorgehaald.
Ingeschreven als Pander
EG I
PH-AFN
Pander EG 100
35
40
29.08.1930 J.E.
van Tijen, Bussum/*Schiphol.
"Adelaar"
25.12.1932
Ongeval Dinteloord.
29.08.1933
Bewijs van Inschrijving verlopen.
Ingeschreven als Pander
EG 1
PH-AFO
Fokker F.VIIb-3m
5236
41
11.10.1930
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"Ooievaar"
06.12.1931
Ongeval
07.12.1931
Inschrijving doorgehaald.
PH-AFP
Pander EH 120
36
42
02.12.1930
M.A.G. van der Leeuw,
18.10.1931
Ongeval Waalhaven.
19.11.1931
Inschrijving doorgehaald. "Vliegtuig verkocht aan Pander; wordt door
die Firma hersteld"
PH-AIT
PH-AFQ
Fokker C.VIIIW
5185
43
18.11.1930 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
18.01.1931
Inschrijving doorgehaald. "Verloopen, termijn wordt niet verlengd"
G-1. Gesloopt
Felixstowe(G), 1940.
BvI 43 vermeldt geen type-aanduiding maar wél: "Eénmotorig
drijvertoestel; halfvrijdragende eendekker voor drie personen.
Marinevliegtuig, door Fokker nog niet geleverd. Wordt gepresenteerd op de Salon
te Parijs en overgevlogen met merk 'PH-AFQ'
en militaire tekens".
PH-AFR
Fokker F.VIIb-3m
5262
44
16.03.1931
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"Raaf"
15.12.1932
Inschrijving doorgehaald. "Verkocht aan Air Orient"
F-AMFS
Door een misverstand waren de kenmerken PH-AFR en PH-AFS al op de toestellen aangebracht vóórdat ze toegekend waren.
Op 12.3.1931 verzocht Fokker dan ook (beleefd) om die kenmerken alsnog toe te wijzen.
De toewijzing van de kenmerken PH-AFI, J, R, S, U en V aan de Fokkernummers 5247, 5262, 5263, 5284 en 5285
verliep nogal verwarrend. Ik heb de betreffende documenten op de illustratiepagina bij PH-AFU gezet.
PH-AFS
Fokker F.VIIb-3m
5263
45
26.03.1931
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"Specht"
12.08.1936
Inschrijving doorgehaald. "Verkocht aan Crilly Airways"
20-1
Het toestel werd dus niet in Engeland ingeschreven, maar nog dezelfde maand doorverkocht naar Nationalistisch Spanje.
Op 6.5.1936 vroeg KLM ontheffing van het exportverbod naar Italië. Ala Littoria had een bod van ƒ 50.000,- gedaan op drie F.VIIb's
PH-AEZ, PH-AFS en PH-AGR, en een bod van ƒ 105.000,- voor de F.VIII PH-AEH en de F.XX PH-AIZ.
De ontheffing werd geweigerd.
NB. Zie de documenten die ik hierover bij de PH-AIZ op de fotopagina heb geplaatst.
PH-AFT
Fokker F.VIIb-3m
5237
46
31.01.1931
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"
Het toestel
werd direct verhuurd aan Air Orient, vandaar dat het direct bij de productie al in de kleuren van
Air Orient werd geschilderd, inclusief de Franse
naam.
Op 18.05.1932 verkocht aan Air Orient.
23.05.1932
Inschrijving doorgehaald. "Verkocht aan Air Orient"
F-ALZR
Air
Orient was een grote klant van Fokker met een afname van 15 gehuurde en
(daarna) gekochte toestellen.
Tijdens de bouw was de bestemming natuurlijk al bekend en daarom werden
ze ook direct in Air Orient kleuren gespoten.
Ondanks hardnekkige beweringen elders, ook de Franse naam werd al direct aangebracht!
De
proefvluchten werden natuurlijk hier in Nederland gemaakt, en ook de
aflevering geschiedde onder Nederlands kenmerk
naar
Parijs, of eventueel naar Marseille. Dáár werden de
Nederlandse kenmerken verwijderd.
Dus nogmaals, die
Franse naam werd dus niet, zoals elders beweerd wordt, pas later
aangebracht.
Dit
betreft de toestellen: PH-AFT, PH-AGC, D, E, F, H, I, J, K, L, X, PH-AIC, M, N,
W
(PH-AFT) Koolhoven F.K.43
4303
In een intern document wordt dit kenmerk ook genoemd voor deze F.K.43 die in 1934 PH-AJT werd.
PH-AFU
Fokker F.XII
5247
47 (PK-AFI)
24.03.1931
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
On 30.4.1931 werd het toestel door KLM weer overgedragen aan KNILM. Dit werd niet vastgelegd op BvI. 47.
07.07.1931
Inschrijving doorgehaald.
PK-AFI. Beschadigd te Semplak, 19.2.1942.
Op BvI 47 staat de volgende opmerking: "No.5247 was door de KLM van de
KNILM overgenomen; later vlt. door KNILM weer
teruggenomen en No. 5284 van merk PH-AFU voorzien"
Trouwens, om heel precies te zijn, formeel is er geen doorhalingsdatum bekend, het staat alleen vast dat op 7.7.1931 het c/n op
BvI No. 47 werd gecorrigeerd in 5285 en dus kan dat inderdaad beschouwd worden als de datum van inschrijving van 5285 maar
de inschrijving van 5247 is niet formeel doorgehaald!.
Niet duidelijk is de periode na de terugname door KNILM, het pas twee maanden later 'doorhalen' van de inschrijving en pas ruim
drie maanden daarna inschrijven als PK-AFI.
Ondanks hardnekkige beweringen elders (óók door mij!) staat nu wel vast dat Fokker in de periode na 30.4.1931 géén eigenaar is geweest.
Zie voor toelichting over de kenmerktoewijzing onder PH-AFV.
Ingeschreven als F.XII-3m.
De toewijzing van de kenmerken PH-AFI, J, R, S, U en V aan de Fokkernummers 5247, 5262, 5263, 5284 en 5285
verliep nogal verwarrend. Ik heb de betreffende documenten op de illustratiepagina bij PH-AFU gezet.
PH-AFU
Fokker F.XII
5285
47 (PH-AFV), (PK-AFI), (PH-AFV)
07.07.1931
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"Uil"
31.01.1936
Inschrijving doorgehaald. "Verkocht aan Crilly Airways"
G-ADZI. Afgeschreven Biarritz(F), 15.8.1936.
Het toestel was toen onderweg naar Nationalistisch Spanje.
Op BvI 47 staat de volgende opmerking: "No.5247 was door de KLM van de
KNILM overgenomen; later vlt. door KNILM weer
teruggenomen en No. 5284 van merk PH-AFU voorzien".
Zie voor toelichting over de kenmerktoewijzing onder PH-AFV.
Ingeschreven als
F.XII-3m.
De toewijzing van de kenmerken PH-AFI, J, R, S, U en V aan de Fokkernummers 5247, 5262, 5263, 5284 en 5285
verliep nogal verwarrend. Ik heb de betreffende documenten op de illustratiepagina bij PH-AFU gezet.
PH-AFV
Fokker F.XII
5284
48 (PH-AFU), (PH-AFV), (PH-AFU)
15.06.1931
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"Valk"
31.01.1936
Inschrijving doorgehaald. "Verkocht aan Crilly Airways"
G-ADZH, 20-5, 45-5
Zie de opmerkingen PH-AFU. Ingeschreven als F.XII-3m.
De verwarrende kenmerktoewijzing van bovenstaande drie toestellen vraagt om enige verduidelijking.
Vóór 12.3.1931 was de planning aldus: 5247 PK-AFI, 5284 PH-AFU en 5285 PH-AFV.
Vanwege verwachte materieeltekorten op de Indiëlijn kwamen KLM en KNILM op 12.3.1931 overeen dat KLM een toestel van
KNILM zou overnemen, de 5247 zou dus naar de KLM gaan en dan PH-AFU worden.
Dan zou de KLM dus eerder de beschikking over een F.XII krijgen.Hierna was de planning dus: 5247 PH-AFU, 5284 PH-AFV en 5285 PK-AFI.
Maar al op 16.3.1931 werd de routeplanning i.v.m. bezuinigingen toch weer veranderd en bleek de extra capaciteit niet nodig.
Dus werd de toekenning weer zoals die oorspronkelijk was: 5247 PK-AFI, 5284 PH-AFU en 5285 PH-AFV.
Op 21.5.1931 meldt Fokker dat er per abuis op 5284 het kenmerk PH-AFV is geschilderd en vraagt of de 5285 dan
kenmerk PH-AFU toegewezen kan krijgen. Dat wordt toegestaan.
De toewijzing van de kenmerken PH-AFI, J, R, S, U en V aan de Fokkernummers 5247, 5262, 5263, 5284 en 5285
verliep nogal verwarrend. Ik heb de betreffende documenten op de illustratiepagina bij PH-AFU gezet.
PH-AFW
Koolhoven F.K.43
4301
49
02.03.1931
A.J.L. Hoevels jr,
12.01.1932
Inschrijving doorgehaald. "Naar Frankrijk verkocht"
F-ALPO
NB. Hoewel elders het constructienummer als 43.01 wordt gegeven, beschouw ik dat als een naoorlogs verzinsel.
In de contemporaine documenten komt het niet voor. En daarmee bedoel ik de documenten van NV Koolhoven zélf, de Luchtvaartdienst,
de RSL, de brieven/rapporten van deze diensten onderling en ook de particuliere eigenaren gebruikten uitsluitend 4301.
Van bovenstaande opsomming heb ik op de pagina."De vliegtuigen van Frits Koolhoven" talrijke scans geplaatst.
PH-AFX
Pander EF 85
38
50
09.05.1931
G.E.H. Schijns,
17.11.1931
Afgeschreven Caraïbische Zee.
09.05.1934
Bewijs van Inschrijving verlopen.
"Eigenaar met vliegtuig naar Amerika vertrokken, najaar '31 spoorloos
verdwenen. Bericht Dept. van Koloniën"
PH-AFZ
Pander EF 85
31
51
12.02.1931 NV
Nationale Luchtvaartschool,
29.03.1936
Ongeval Schiphol.
12.02.1937
Bewijs van Inschrijving verlopen.
Na het ongeval werd de restanten gedemonteerd en opgeslagen met de bedoeling het toestel eventueel bij gebleken behoefte
weer op te bouwen. Dat is er
dus niet meer van gekomen.
PH-AGA
Fokker F.IX
5106
52
05.10.1929 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
14.05.1930
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
's-Gravenhage/*Schiphol.
"Adelaar"
11.05.1931 Na diverse modificaties werd het als type F.IX(II) aangeduid.
Zie de betreffende documenten op de foto-/illustratiepagina.
26.09.1936
Inschrijving doorgehaald.
F-APFA. Doorverkocht naar republikeins Spanje en daar op 1.4.1939 voor het laatst waargenomen.
.
Ingeschreven als
F.IX-3m.
PH-AGB
Fokker F.VIIb-3m
5179
53
30.09.1929
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
19.10.1929
Ongeval
20.10.1929 Inschrijving
doorgehaald.
PH-AGC
Fokker F.VIIa
5129
54
15.05.1929 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
Het toestel werd direct verhuurd aan Air Orient, vandaar dat het direct bij de productie al in de kleuren van
Air Orient werd geschilderd, inclusief de Franse naam.
24.05.1929
Inschrijving doorgehaald.
Air
Orient was een grote klant van Fokker met een afname van 15 gehuurde en
(daarna) gekochte toestellen.
Tijdens de bouw was de bestemming natuurlijk al bekend en daarom werden
ze ook direct in Air Orient kleuren gespoten.
Ondanks hardnekkige beweringen elders, ook de Franse naam werd al direct aangebracht!
De
proefvluchten werden natuurlijk hier in Nederland gemaakt, en ook de
aflevering geschiedde onder Nederlands kenmerk
naar
Parijs, of eventueel naar Marseille. Dáár werden de
Nederlandse kenmerken verwijderd.
Dus nogmaals, die
Franse naam werd dus niet, zoals elders beweerd wordt, pas later
aangebracht.
Dit
betreft de toestellen: PH-AFT, PH-AGC, D, E, F, H, I, J, K, L, X, PH-AIC, M, N,
W
PH-AGD
Fokker F.VIIa
5130
55
16.05.1929 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
Het toestel werd direct verhuurd aan Air Orient, vandaar dat het direct bij de productie al in de kleuren van
Air Orient werd geschilderd, inclusief de Franse naam.
24.05.1929
Inschrijving doorgehaald.
F-AIYV
Air
Orient was een grote klant van Fokker met een afname van 15 gehuurde en
(daarna) gekochte toestellen.
Tijdens de bouw was de bestemming natuurlijk al bekend en daarom werden
ze ook direct in Air Orient kleuren gespoten.
Ondanks hardnekkige beweringen elders, ook de Franse naam werd al direct aangebracht!
De
proefvluchten werden natuurlijk hier in Nederland gemaakt, en ook de
aflevering geschiedde onder Nederlands kenmerk
naar
Parijs, of eventueel naar Marseille. Dáár werden de
Nederlandse kenmerken verwijderd.
Dus nogmaals, die
Franse naam werd dus niet, zoals elders beweerd wordt, pas later
aangebracht.
Dit
betreft de toestellen: PH-AFT, PH-AGC, D, E, F, H, I, J, K, L, X, PH-AIC, M, N,
W
PH-AGE
Fokker F.VIIa
5131
56
18.05.1929 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
Het toestel werd direct verhuurd aan Air Orient, vandaar dat het direct bij de productie al in de kleuren van
Air Orient werd geschilderd, inclusief de Franse naam.
24.05.1929
Inschrijving doorgehaald.
F-AIYX
Air
Orient was een grote klant van Fokker met een afname van 15 gehuurde en
(daarna) gekochte toestellen.
Tijdens de bouw was de bestemming natuurlijk al bekend en daarom werden
ze ook direct in Air Orient kleuren gespoten.
Ondanks beweringen elders, ook de Franse naam werd al direct aangebracht!
De
proefvluchten werden natuurlijk hier in Nederland gemaakt, en ook de
aflevering geschiedde onder Nederlands kenmerk
naar
Parijs, of eventueel naar Marseille. Dáár werden de
Nederlandse kenmerken verwijderd.
Dus nogmaals, die
Franse naam werd dus niet, zoals elders beweerd wordt, pas later
aangebracht.
Dit
betreft de toestellen: PH-AFT, PH-AGC, D, E, F, H, I, J, K, L, X, PH-AIC, M, N,
W
PH-AGF
Fokker F.VIIa
5132
57
23.05.1929 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
Het toestel werd direct verhuurd aan Air Orient, vandaar dat het direct bij de productie al in de kleuren van
Air Orient werd geschilderd, inclusief de Franse naam.
06.06.1929
Inschrijving doorgehaald.
F-AJBG
Air
Orient was een grote klant van Fokker met een afname van 15 gehuurde en
(daarna) gekochte toestellen.
Tijdens de bouw was de bestemming natuurlijk al bekend en daarom werden
ze ook direct in Air Orient kleuren gespoten.
Ondanks hardnekkige beweringen elders, ook de Franse naam werd al direct aangebracht!
De
proefvluchten werden natuurlijk hier in Nederland gemaakt, en ook de
aflevering geschiedde onder Nederlands kenmerk
naar
Parijs, of eventueel naar Marseille. Dáár werden de
Nederlandse kenmerken verwijderd.
Dus nogmaals, die
Franse naam werd dus niet, zoals elders beweerd wordt, pas later
aangebracht.
Dit
betreft de toestellen: PH-AFT, PH-AGC, D, E, F, H, I, J, K, L, X, PH-AIC, M, N,
W
PH-AGG
Fokker F.VIIa
5133
58
25.05.1929 NV
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek,
06.06.1929
Inschrijving doorgehaald.
F-AJBH. Afgeschreven
PH-AGH
Fokker F.VIIa
5134